วินเย อนยูปรเม ปรเม;

สุชนสฺส สุขานยเน นยเน;

ปฏุ โหติ ปธานรโต น รโต;

อิธ โย ปน สารมเต รมเตฯ

เสทโมจนคาถาโย สมตฺตาฯ

สาธารณาสาธารณกถา

[779]

สพฺพสิกฺขาปทานาหํ , นิทานํ คณนมฺปิ จ;

ภิกฺขูหิ ภิกฺขุนีนญฺจ, ภิกฺขูนํ ภิกฺขุนีหิ จฯ

[780]

อสาธารณปญฺญตฺตํ, ตถา สาธารณมฺปิ จ;

ปวกฺขามิ สมาเสน, ตํ สุณาถ สมาหิตาฯ

[781]

นิทานํ นาม เวสาลี, ตถา ราชคหํ ปุรํ;

สาวตฺถาฬวิ โกสมฺพี, สกฺกภคฺคา ปกาสิตาฯ

[782]

กติ เวสาลิยา วุตฺตา, กติ ราชคเห กตา?

กติ สาวตฺถิปญฺญตฺตา, กติ อาฬวิยํ กตา?

[783]

กติ โกสมฺพิปญฺญตฺตา, กติ สกฺเกสุ ภาสิตา?

กติ ภคฺเคสุ ปญฺญตฺตา, ตํ เม อกฺขาหิ ปุจฺฉิโต?

[784]

ทส เวสาลิยา วุตฺตา, เอกวีส คิริพฺพเช;

ฉอูนานิ สตาเนว, ตีณิ สาวตฺถิยํ กตาฯ

[785]

ฉ ปนาฬวิยํ วุตฺตา, อฏฺฐ โกสมฺพิยํ กตา;

อฏฺฐ สกฺเกสุ ปญฺญตฺตา, ตโย ภคฺเคสุ ทีปิตาฯ

[786]

เมถุนํ วิคฺคโห เจว, จตุตฺถนฺติมวตฺถุกํ;

อติเรกจีวรํ สุทฺธ-กาฬเกฬกโลมกํฯ

[787]

ภูตํ ปรมฺปรญฺเจว, มุขทฺวารมเจลโก;

ภิกฺขุนีสุ จ อกฺโกโส, ทส เวสาลิยํ กตาฯ

[788]

ทุติยนฺติมวตฺถุญฺจ, ทฺเว อนุทฺธํสนานิ จ;

สงฺฆเภทา ทุเว เจว, จีวรสฺส ปฏิคฺคโหฯ

[789]

รูปิยํ สุตฺตวิญฺญตฺติ, ตถา อุชฺฌาปนมฺปิ จ;

ปริปาจิตปิณฺโฑ จ, ตเถว คณโภชนํฯ

[790]

วิกาลโภชนญฺเจว, จาริตฺตํ นฺหานเมว จ;

อูนวีสติวสฺสญฺจ, ทตฺวา สงฺเฆน จีวรํฯ

[791]

โวสาสนฺตี จ นจฺจํ วา, คีตํ วา จาริกทฺวยํ;

ฉนฺททาเนนิเม ราช-คหสฺมิํ เอกวีสติฯ

[792]

กุฏิ โกสิยเสยฺยญฺจ, ปถวีภูตคามกํ;

สปฺปาณกญฺจ สิญฺจนฺติ, เอเต ฉาฬวิยํ กตาฯ

[793]

มหลฺลกวิหาโร จ, โทวจสฺสํ ตเถว จ;

อญฺเญนญฺญํ ตถา ทฺวาร-โกสา มชฺฌญฺจ ปญฺจมํฯ

[794]

อนาทริยํ สหธมฺโม, ปโยปานญฺจ เสขิเย;

โกสมฺพิยํ ตุ ปญฺญตฺตา, อฏฺฐิเม สุทฺธทิฏฺฐินาฯ

[795]

โธวเนฬกโลมานิ, ปตฺโต จ ทุติโย ปน;

โอวาโทปิ จ เภสชฺชํ, สูจิ อารญฺญเกสุ จฯ

[796]

อุทกสุทฺธิกญฺเจว, โอวาทาคมนมฺปิ จ;

ปุเร กปิลวตฺถุสฺมิํ, ปญฺญตฺตา ปน อฏฺฐิเมฯ

[797]

โชติํ สมาทหิตฺวาน, สามิเสน สสิตฺถกํ;

อิเม ภคฺเคสุ ปญฺญตฺตา, ตโย อาทิจฺจพนฺธุนาฯ

[798]

ปาราชิกานิ จตฺตาริ, ครุกา โสฬสา, ทุเว;

อนิยตา, จตุตฺติํส, โหนฺติ นิสฺสคฺคิยานิ หิฯ

[799]

ฉปฺปณฺณาสสตญฺเจว , ขุทฺทกานิ ภวนฺติ หิ;

ทเสว ปน คารยฺหา, ทฺเวสตฺตติ จ เสขิยาฯ

[800]

ฉอูนานิ จ ตีเณว, สตานิ สมเจตสา;

อิเม วุตฺตาวเสสา หิ, สพฺเพ สาวตฺถิยํ กตาฯ

[801]

ปาราชิกานิ จตฺตาริ, สตฺต สงฺฆาทิเสสกา;

นิสฺสคฺคิยานิ อฏฺเฐว, ทฺวตฺติํเสว จ ขุทฺทกาฯ

[802]

ทฺเว คารยฺหา, ตโย เสขา, ฉปฺปญฺญาเสว สพฺพโส;

ภวนฺติ ฉสุ ปญฺญตฺตา, นคเรสุ จ ปิณฺฑิตาฯ

[803]

สพฺพาเนว ปเนตานิ, นคเรสุ จ สตฺตสุ;

อฑฺฒุฑฺฒานิ สตาเนว, ปญฺญตฺตานิ ภวนฺติ หิฯ

[804]

สิกฺขาปทานิ ภิกฺขูนํ, วีสญฺจ ทฺเว สตานิ จ;

ภิกฺขุนีนํ ตุ จตฺตาริ, ตถา ตีณิ สตานิ จฯ

[805]

ปาราชิกานิ จตฺตาริ, ครุกา ปน เตรส;

อนิยตา ทุเว วุตฺตา, ติํส นิสฺสคฺคิยานิ จฯ

[806]

ขุทฺทกา นวุติ ทฺเว จ, จตฺตาโร ปาฏิเทสนา;

นิปฺปปญฺเจน นิทฺทิฏฺฐา, ปญฺจสตฺตติ เสขิยาฯ

[807]

ทฺเว สตานิ จ วีสญฺจ, วสา ภิกฺขูนเมว จ;

สิกฺขาปทานิ อุทฺเทสมาคจฺฉนฺติ อุโปสเถฯ

[808]

ปาราชิกานิ อฏฺเฐว, ครุกา ทส สตฺต จ;

นิสฺสคฺคิยานิ ติํเสว, ฉสฏฺฐิ จ สตมฺปิ จฯ

[809]

ขุทฺทกานฏฺฐ คารยฺหา, ปญฺจสตฺตติ เสขิยา;

สพฺพานิ ปน จตฺตาริ, ตถา ตีณิ สตานิ จฯ

[810]

ภวนฺติ ปน เอตานิ, ภิกฺขุนีนํ วสา ปน;

สิกฺขาปทานิ อุทฺเทสมาคจฺฉนฺติ อุโปสเถฯ

[811]

ฉจตฺตาลีส โหนฺเตว, ภิกฺขูนํ ภิกฺขุนีหิ ตุ;

อสาธารณภาวํ ตุ, คมิตานิ มเหสินาฯ

[812]

ฉ จ สงฺฆาทิเสสา จ, ตถา อนิยตา ทุเว;

ทฺวาทเสว จ นิสฺสคฺคา, ทฺวาวีสติ จ ขุทฺทกาฯ

[813]

จตฺตาโรปิ จ คารยฺหา, ฉจตฺตาลีส โหนฺติเม;

ภิกฺขูนํเยว ปญฺญตฺตา, โคตเมน ยสสฺสินาฯ

[814]

วิสฏฺฐิ กายสํสคฺโค, ทุฏฺฐุลฺลํ อตฺตกามตา;

กุฏิ เจว วิหาโร จ, ฉเฬเต ครุกา สิยุํฯ

[815]

นิสฺสคฺคิยาทิวคฺคสฺมิํ, โธวนญฺจ ปฏิคฺคโห;

เอฬกโลมวคฺเคปิ, อาทิโต ปน สตฺต จฯ

[816]

ตติเยปิ จ วคฺคสฺมิํ, ปตฺโต จ ปฐโม ตถา;

วสฺสสาฏิกมารญฺญ-มิติ ทฺวาทส ทีปิตาฯ

[817]

ปาจิตฺติยานิ วุตฺตานิ, สพฺพานิ คณนาวสา;

ภิกฺขูนํ ภิกฺขุนีนญฺจ, อฏฺฐาสีติสตํ, ตโตฯ

[818]

สพฺโพ ภิกฺขุนิวคฺโคปิ, สปรมฺปรโภชโน;

ตถา อนติริตฺโต จ, อภิหฏฺฐุํ ปวารณาฯ

[819]

ปณีตโภชนวิญฺญตฺติ, ตเถวาเจลโกปิ จ;

นิมนฺติโต สภตฺโต จ, ทุฏฺฐุลฺลจฺฉาทนมฺปิ จฯ

[820]

อูนวีสติวสฺสํ ตุ, มาตุคาเมน สทฺธิปิ;

อนฺเตปุรปฺปเวโส จ, วสฺสสาฏิ นิสีทนํฯ

[821]

ขุทฺทกานิ ปเนตานิ, ทฺวาวีสติ ภวนฺติ หิ;

จตฺตาโร ปน คารยฺหา, ภิกฺขูนํ ปาติโมกฺขเกฯ

[822]

เอกโต ปน ปญฺญตฺตา, ฉจตฺตาลีส โหนฺติเม;

ภิกฺขุนีหิ ตุ ภิกฺขูนํ, อสาธารณตํ คตาฯ

[823]

ภิกฺขูหิ ภิกฺขุนีนญฺจ, สตํ ติํส ภวนฺติ หิ;

อสาธารณภาวํ ตุ, คมิตานิ มเหสินาฯ

[824]

ปาราชิกานิ จตฺตาริ, ทส สงฺฆาทิเสสกา;

ทฺวาทเสว จ นิสฺสคฺคา, ขุทฺทกา นวุติจฺฉ จฯ

[825]

อฏฺเฐว ปน คารยฺหา, สตํ ติํส ภวนฺติเม;

ภิกฺขุนีนญฺจ ภิกฺขูหิ, อสาธารณตํ คตาฯ

[826]

ภิกฺขุนีนํ ตุ สงฺฆาทิ-เสเสหิ ฉ ปนาทิโต;

ยาวตติยกา เจว, จตฺตาโรติ อิเม ทสฯ

[827]

อกาลจีวรญฺเจว, ตถา อจฺฉินฺนจีวรํ;

สตฺตญฺญทตฺถิกาทีนิ, ปตฺโต เจว ครุํ ลหุํฯ

[828]

ทฺวาทเสว ปเนตานิ, ภิกฺขุนีนํ วเสนิธ;

นิสฺสคฺคิยานิ สตฺถารา, ปญฺญตฺตานิ ปเนกโตฯ

[829]

อสาธารณปญฺญตฺตา, ขุทฺทกา นวุติจฺฉ จ;

คารยฺหา จ ปนฏฺฐาติ, สพฺเพว คณนาวสาฯ

[830]

ภิกฺขุนีนํ ตุ ภิกฺขูหิ, อสาธารณตํ คตา;

เอกโตเยว ปญฺญตฺตา, สตํ ติํส ภวนฺติ หิฯ

[831]

อสาธารณุภินฺนมฺปิ, สตํ สตฺตติ จจฺฉ จ;

ปาราชิกานิ จตฺตาริ, ครุกา จ ทสจฺฉ จฯ

[832]

อนิยตา ทุเว เจว, นิสฺสคฺคา จตุวีสติ;

สตํ อฏฺฐารเสเวตฺถ, ขุทฺทกา ปริทีปิตาฯ

[833]

ทฺวาทเสว จ คารยฺหา, สตํ สตฺตติ จจฺฉ จ;

อสาธารณุภินฺนมฺปิ, อิเมติ ปริทีปิตาฯ

[834]

สาธารณา อุภินฺนมฺปิ, ปญฺญตฺตา ปน สตฺถุนา;

สตํ สตฺตติ จตฺตาริ, ภวนฺตีติ ปกาสิตาฯ

[835]

ปาราชิกานิ จตฺตาริ, สตฺต สงฺฆาทิเสสกา;

อฏฺฐารส จ นิสฺสคฺคา, สมสตฺตติ ขุทฺทกาฯ

[836]

ปญฺจสตฺตติ ปญฺญตฺตา, เสขิยาปิ จ สพฺพโส;

สตํ สตฺตติ จตฺตาริ, อุภินฺนํ สมสิกฺขตาฯ

สาธารณาสาธารณกถาฯ

ลกฺขณกถา

[837]

อิโต ปรํ ปวกฺขามิ, ลกฺขณํ ปน สพฺพคํ;

สวเน สาทรํ กตฺวา, วทโต เม นิโพธถฯ

[838]

นิทานํ ปุคฺคโล วตฺถุ, ปญฺญตฺติวิธิเมว จ;

วิปตฺตาปตฺตนาปตฺติ, อาณตฺตงฺคกิริยาปิ จฯ

[839]

สญฺญาจิตฺตสมุฏฺฐานํ, วชฺชกมฺมปเภทกํ;

ติกทฺวยนฺติ สพฺพตฺถ, โยเชตพฺพมิทํ ปนฯ

[840]

ปุพฺเพ วุตฺตนยํ ยญฺจ, ยญฺจ อุตฺตานเมวิธ;

ตํ สพฺพํ ปน วชฺเชตฺวา, กริสฺสามตฺถโชตนํฯ

[841]

ปุคฺคโล นาม ยํ ยํ ตุ, ภิกฺขุมารพฺภ ภิกฺขุนิํ;

สิกฺขาปทํ ตุ ปญฺญตฺตํ, อยํ วุจฺจติ ปุคฺคโลฯ

[842]

เตวีสติวิธา เต จ, สุทินฺนธนิยาทโย;

ภิกฺขูนํ ปาติโมกฺขสฺมิํ, อาทิกมฺมิกปุคฺคลาฯ

[843]

ภิกฺขุนีนํ ตถา ปาติ-โมกฺขสฺมิํ อาทิกมฺมิกา;

ถุลฺลนนฺทาทโย สตฺต, สพฺเพ ติํส ภวนฺติ หิฯ

[844]

วตฺถูติ ปุคฺคลสฺเสว, ตสฺส ตสฺส จ สพฺพโส;

วตฺถุโน ตสฺส ตสฺเสว, อชฺฌาจาโร ปวุจฺจติฯ

[845]

เกวลา ปน ปญฺญตฺติ, มูลภูตา ตเถว สา;

อนฺวนุปฺปนฺนสพฺพตฺถ-ปเทสปทปุพฺพิกาฯ

[846]

สาธารณา จ ปญฺญตฺติ, ตถาสาธารณาปิ จ;

เอกโตอุภโตปุพฺพา, เอวํ นววิธา สิยาฯ

[847]

ตตฺถ ‘‘โย เมถุนํ ธมฺมํ, ปฏิเสเวยฺย ภิกฺขุ’’ติ;

‘‘อทินฺนํ อาทิเยยฺยา’’ติ, ปญฺญตฺติจฺเจวมาทิกาฯ

[848]